Hand van Kompany: Anderlecht voetbalt naar voetbalfilosofie van Guardiola (deel 2)
Nu Vincent Kompany voltijds optreedt als trainer van RSC Anderlecht, zouden de Brusselaars meer dan ooit naar zijn visie moeten voetballen. Tussenpaus Frank Vercauteren legde immers zijn eigen accenten. Onze huisanalist, PEC-Zwolle-scout Kristof De Croock, legt haarfijn uit hoe het spel van RSCA er momenteel uitziet. Nu deel twee: de verdediging van Anderlecht.
Deel 1: Het aanvallend compartiment van Anderlecht kan u hier terugvinden.
Hoe staat Anderlecht in balverlies?
Anderlecht speelt in de zone verdedigend vanuit een 4-4-2 blok. Ze verdedigen zowel vanuit een medium blok als vanuit een hoog blok tegen Leverkusen. De bedoeling is om de tegenstander naar de zijlijn te dwingen en daar een overtal te creëren en de bal te heroveren door de passlijnen naar de tegenstander af te sluiten.
Guardiola doet dit met City ook, volgens hem is de zijlijn en de achterlijn een extra verdediger. Het doel is om de bal te veroveren, maar het kan ook zijn om een lange bal af te dwingen, van waaruit Anderlecht opnieuw kan beginnen aanvallen. Toen Anderlecht lager ging spelen in een medium blok, kon het goed het centrum dichthouden. Vanuit een hoog blok en wanneer ze pressing wilden zetten, was dit veel minder het geval.
Kompany heeft hier toch nog wel wat werk mee. De momenten van druk zetten herkennen kan ook nog veel beter, vooral Bundu had hier problemen mee. Uiteraard was dit een veredeld B-elftal dat niet op mekaar ingespeeld was, maar toch zal er nog enige tijd over gaan eer dit op punt staat, zeker de counterpressing.
Tegen Leverkusen zagen we Anderlecht druk zetten in een 4-4-2. Ze sloten het centrum en dwongen de tegenstander naar de zijkanten, waar ze dan een overtal willen creëren. De twee aanvallers zijn ook verantwoordelijk voor de ‘6’ (verdedigende middenvelder) van de tegenstander. Mooi om te zien hoe Leverkusen identiek opbouwt zoals Anderlecht.
Fase hoe Anderlecht ging pressen tegen Leverkusen:
Hierboven kantelt Anderlecht volledig door naar rechts, waar het een overtal wil om de bal te veroveren.
Leverkusen moet terug achteruit en probeert opnieuw op te bouwen. We zien de middenvelders van Anderlecht voor hun tegenstander staan, waardoor ze de passlijn afsluiten naar de middenvelders van Leverkusen. Hier gaat Murillo druk zetten op de linksback die vrij is, maar dit had ook Bundu kunnen doen (afstand is kleiner en hij kan zijn cover shadow gebruiken om druk op de middenvelder van Leverkusen af te schermen).
De volgende fase toont aan waarom het een vrij risicovolle manier van verdedigen is, als de afstemming niet correct is. De passlijn naar de middenvelder van Leverkusen wordt goed afgesneden, door een overtal rond de bal. Omdat het veld zo klein gemaakt moet worden, moet de laatste linie zeer hoog meespelen zoals in dit geval. Doordat nu Murillo de druk zet, die van veel verder moet komen, heeft de baldrager meer tijd en zou hij eventueel de spits van Leverkusen de ruimte kunnen insturen.
Indien de "6" toch wordt ingespeeld, dan wordt hij onmiddellijk onder druk gezet door vier spelers (indien de pressing goed is). Deze keer zetten enkel Vlap en Tau druk. Ik vermoed dat dit wel eens een pressingtrap kan worden van Kompany: bewust de ruimte naar de "6" openlaten. Wanneer de pass gespeeld wordt, klapt de val toe en kan de verdedigende middenvelder van de tegenstander niet meer weg.
Enkele fases waar het verdedigend fout liep:
Omdat Bundu druk wil gaan zetten (over een veel te grote afstand), brengt hij Murillo in moeilijkheden. Indien hij doorgaat op de back van Leverkusen, staat de linksbuiten volledig vrij. Murillo kiest de veilige (en beste) oplossing door in te zakken en positie te kiezen. Momenten herkennen van druk zetten kan als ploeg nog beter.
Bakkali dekt eigenlijk de speler die Vlap afschermt met zijn cover shadow. Had Bakkali iets meer geanticipeerd op de rechtsback van Leverkusen (die buiten beeld is), dan had Tapsoba deze optie niet. Arnstad mag iets pro-actiever zijn in deze situatie en Aranguiz niet aanspeelbaar laten maken. Uiteraard gaat dit over slechts enkele meters, maar deze enkele meters zorgen er wel voor dat Leverkusen kan uitbreken over de rechterflank.
Doordat de laatste linie achteruit loopt en niet gelijk, kan een middenvelder van Leverkusen aanspeelbaar worden. Hierdoor komt Anderlecht in een vier vs vier-situatie. Ik denk niet dat Kompany tevreden zal zijn over hoe zijn laatste linie hier te werk gaat.
Het principe van Guardiola is om vanuit zone te verdedigen op flankvoorzetten met 3 spelers (maakt niet uit wie, als de zone maar ingevuld wordt). Iemand die de zone van de eerste paal aanvalt, iemand het centrum en de derde speler de tweede paal. Hier dekt Milic te ver door waardoor de zones niet goed verdedigd worden. Leverkusen kan 0-1 maken (wel dramatisch verdedigd van Milic die de bal verkeerd inschat).
Eens ze terugvallen in een lager blok, staat het wel zeer compact en houden ze het centrum goed dicht.
Hoe schakelt Anderlecht van aanval naar verdediging?
Guardiola hanteert de 4/5 seconden regel. Ik verwacht dat Kompany eerder de 5 seconden regel zal toepassen (omdat de intensiteit in België lager ligt dan de Premier League). Door een overtal in het centrum en de ruimtes compact te houden, dankzij het aanvallend positiespel, kan Anderlecht snel omschakelen naar balverlies.
Anderlecht zet passlijn georiënteerde counterpressing. Dat wil zeggen dat je de tegenstander loslaat en de passlijn naar hem afsluit. Je gebruikt hierbij jouw cover shadow. Het risico van deze pressing is, als de balverovering niet lukt, dat er grote ruimtes ontstaan voor de tegenstander. Zeker als de centrale verdedigers achteruit beginnen te lopen zullen de ruimtes zeer groot worden.
Ook zien we vaak bij City, als de tegenstander voorbij de eerste counterpressing geraakt dat er zeer grote ruimtes liggen, waardoor City zeer professionele overtredingen maakt om een tegenaanval af te stoppen. Ik ben benieuwd hoe de jonge spelers hiermee omgaan als ze in zo'n situatie terechtkomen.
Zwakke kaats van Dauda, Anderlecht verliest de bal op min 5. Het heeft nu 4 seconden om de bal te heroveren.
Na 3 seconden zijn de passlijnen afgesneden naar de dichtstbijzijnde tegenstanders.
Door via korte passes in het centrum de opening te zoeken, sta je onmiddellijk goed om counterpressing te geven bij balverlies. Wel mooi dat Anderlecht zo hoog komt spelen met de laatste linie tegen een Europese subtopper.
Het nadeel van cover shadow (mijn eigen mening) is dat je sneller te ‘manipuleren’ bent. Je probeert met je lichaam zoveel mogelijk ruimte af te sluiten, en de bal te veroveren. Je bent iets statischer omdat je de ruimte in je rug moet dekken, waardoor je sneller uitgespeeld kan worden door bijvoorbeeld de tegenstander die doet of hij links gaat passen maar je eigenlijk passeert via rechts.
Nog een nadeel, zeker voor spelers die minder hun omgeving scannen, is dat je nooit 100 percent zeker bent waar de speler die je covert zich bevindt. De tegenstander kan bijvoorbeeld rechts aanspeelbaar van je worden, terwijl de speler dacht dat hij links aanspeelbaar ging worden. Kompany zal hierin nog veel werk hebben met zijn spelers.
Hier zijn we Anderlecht onmiddellijk counterpressen door de passlijnen af te sluiten. Bakkali laat zijn man los en zet druk op de bal, Kayembe zet ook druk op de bal. Bakkali moet nu zijn cover shadow gebruiken om zijn tegenstander niet aanspeelbaar te maken.
Bakkali anticipeert op de pass (gele lijn), hierdoor steunt hij meer op zijn rechterbeen, waardoor hij niet meer kan corrigeren als Demirbay hem voorbij gaat over zijn linkerbeen.
Bij de de eerste opbouw is Anderlecht kwetsbaar bij balverlies, omdat ze dan het veld maximaal uitgetrokken hebben, waardoor de onderlinge afstanden zeer groot zijn.
Hier een voorbeeld van hoe Anderlecht de bal verliest op de flank na een uittrap van Wellenreuther. Anderlecht komt in een vier vs drie ondertal en de cover shadow van Vlap is zeer matig, Arnstad wil nog druk zetten op de tweede bal, maar is ook te laat.
Zo kan je van een balwinst naar een eventuele dodelijke counter gaan in vier seconden.
Hoe schakelt Anderlecht om naar balbezit?
Anderlecht heeft als doel om zoveel mogelijk de bal te hebben omdat volgens de filosofie van Cruijf dat de beste manier is om geen tegendoelpunt te krijgen (aanval is de beste verdediging). Ik verwacht niet dat we van Anderlecht snelle omschakelingen zullen zien zoals bijvoorbeeld Charleroi. Uiteraard hebben ze enkele spelers in hun kern zitten die dodelijk kunnen zijn op de tegenaanval met hun enorme snelheid.
Met Bundu heeft Anderlecht een speler in huis die ideaal is om vanop de rechterflank naar de half space te spelen. Met zijn immense snelheid en kracht kan hij vanuit die positie zeer dodelijk worden in de omschakeling. Ik verwacht wel enkele ‘gestructureerde’ uitbraken te zien van Anderlecht, waar we het positiespel in gaan terugzien.
Hierboven een omschakeling uit het positiespel boekje: De flanken komt in de eindfase naar binnen en we zien beide aanvallende middenvelders in de halfspaces. Daarnaast sluit de verdedigende middenvelder goed bij. Door pas in de eindfase naar binnen te komen, blijft de laatste linie uitgerokken, waardoor de bal eventueel tussendoor kan meegegeven worden in de rug van de verdediging.
Tau geeft de bal veel te vroeg af. Hij had moeten wachten tot de centrale verdediger van Leverkusen uitstapte, dan had hij een ‘Kevin De Bruyne’ loopactie kunnen maken en de bal eventueel meegekregen hebben. De timing van under/overlaps kan ook nog veel beter bij Anderlecht.
Anderlecht heeft wel al één ding goed onder de knie. Wanneer er een tegenaanval plaatsvindt, loopt de laatste linie goed vooruit om de afstanden klein te houden, mocht Leverkusen de bal veroveren. Door de linies compact te houden in de lengte, kan Anderlecht veel beter druk op de bal geven.
De juiste spelers op de juiste plaats!
Ik zou wel graag de scouting van Anderlecht een pluim willen geven. Ondanks de beperkte middelen zijn ze er toch in geslaagd om zeer complementaire aanwinsten te vinden. De nieuwe aanwinsten kunnen ook meerdere rollen invullen. Bijvoorbeeld: Murillo kan zowel spelen als wingback en de hele flank bestrijken, maar kan ook spelen als een eventuele derde verdediger, waar hij met zijn fysieke kracht de nodige duels kan winnen en met zijn snelheid grote ruimtes kan verdedigen.
Indien Verbeke nog een paar overbodige spelers van de hand kan doen (Milic, Dauda, Adzic) en eventueel Amuzu verhuren om zich verder te ontwikkelen, heeft Anderlecht nog wat extra budget voor een linkercentrale verdediger met een goede passing. Dan is de kern compleet.
Conclusie:
Er zijn al enkele principes en ideeën uit de filosofie van John Cruijf terug te vinden in het spel van Anderlecht. De uitvoering kan nog beter, maar een belangrijke kanttekening is dat dit met een B-elftal was en deze spelers niet op mekaar ingespeeld waren zoals de A-ploeg.
Auteur: Kristof de Croock, huisanalist van VoetbalPrimeur.be en scout van PEC Zwolle
Welke speler of club wil jij een volledig geanalyseerd zien? Laat het ons weten in de reacties.