Eindrapport van Thorup: koele relatie met bestuur haalt het van straffe resultaten
Het tijdperk van Jess Thorup bij KAA Gent is voorbij. De Deen kreeg de opdracht om de club naar de tweede landstitel uit haar geschiedenis te loodsen, maar die werd hem na twee speeldagen alweer ontnomen. Zijn abrupte aftocht roept heel wat verontwaardiging op. Hoe ziet het eindrapport van Thorup eruit? VoetbalPrimeur.be wikt en weegt de verschillende facetten van zijn trainersschap.
Sportieve prestaties: voldoende (historische) hoogtepunten
Midden oktober 2018 verschijnt Thorup ten tonele in de Ghelamco Arena. De kampioenenmaker van FC Midtjylland moet er Yves Vanderhaeghe doen vergeten, die na een één op twaalf én een 1-5-blamage tegen KRC Genk aan de deur gezet is. Op dat moment is Gent afgegleden naar de zevende stek in de rangschikking. Thorup mist zijn intrede alvast niet: op bezoek bij KV Oostende halen zijn kersverse manschappen stevig uit (0-4). Toch zal zijn debuutjaar gekenmerkt worden door hoogtes en laagtes. Uiteindelijk sluiten de Buffalo’s een zwakke Play-Off-1-campagne nog enigszins positief af, met positie vijf als eindresultaat.
Ivan De Witte en Michel Louwagie vergaderen tot in den treure over het lot van Thorup, tot ze besluiten dat hij het vertrouwen krijgt. Het jaar erop ligt de Gentse lat wel hoger. De Deen bewijst echter dat hij krachtig kan springen. Zijn elftal dendert door de Jupiler Pro League en is het enige dat nog min of meer in de buurt van het ongenaakbare Club Brugge kan blijven. Wanneer de competitie vervroegd wordt stilgezet, is Gent het nummer twee, en dat pas voor de derde keer in haar geschiedenis. Dat succesje zet het bestuur aan tot grootse ambities. Dit seizoen moet en zal de kampioen van 2015 een nieuwe gooi naar eeuwige roem doen. Na een ontnuchterende nul op zes krijgt Thorup zijn hoofd echter niet meer tijdig van het kapblok losgemaakt.
De balans van Gent onder Thorup in de JPL: 30 w - 11 g - 20 v
Niet alleen in de vaderlandse klasse, maar ook in verschillende bekercompetities scheert Gent onder zijn bewind hoge toppen. In zijn eerste seizoen stoot Thorup meteen door naar de bekerfinale. Na achtereenvolgens Excelsior Virton, K. Beerschot V.A., Sint-Truiden en KV Oostende uitgeschakeld te hebben, zijn de Oost-Vlamingen torenhoog favoriet in de finale. Tegenstander is KV Mechelen, op dat moment nog actief in Eerste Klasse B. Ondanks een voorsprong gaat Gent kopje onder (1-0). Dat de Croky Cup niet naar de Arteveldestad verhuist, wordt de trainer eigenlijk nooit vergeven.
Omdat het vervloekte KV Mechelen de toegang tot Europa ontzegd wordt, krijgt Gent wel een troostprijs in de vorm van een ticket voor de Europa League. Het zou het begin blijken van een geweldig avontuur. Na drie keer doorstoten in de voorrondes trekt blauw-wit haar goede vorm door in de groepsfase. Voor het eerst slaagt het er zelfs in om die als winnaar af te sluiten, ondanks felle tegenwind van VFL Wolfsburg. Het levert een mooie affiche op in de 1/16e finales: AS Roma komt uit de trommel. Over twee wedstrijden is het klasseverschil miniem, maar een tegendoelpunt in het thuisduel doet Thorup en co de das om. Onder zijn heerschappij is Gent wel mathematisch uitgegroeid tot de beste Belgische vertegenwoordiger in Europa.
Spelpeil: aanvallende weelde verdoezelt defensieve gebreken
Na zijn aanpassingsjaar vat Thorup medio 2019 onder flinke druk de nieuwe competitie aan. Net als voordien sukkelt zijn ploeg in de achterhoede, die geregeld een steek laat vallen. Hoewel het vaak om individuele fouten gaat, doet het twijfels rijzen over de bekwaamheid van de coach. Het leidt ertoe dat Gent de 29 speeldagen zal afronden met 34 tegentreffers. Dat zijn er niet alleen een stuk meer dan de rivaal uit Brugge (amper 14), maar ook Sporting Charleroi (23) en RSC Anderlecht (29) doen bijvoorbeeld merkelijk beter. In de huidige competitie hervallen de Buffalo’s in hun slechte gewoontes, al hebben voornamelijk Igor Plastun en Thomas Kaminski boter op het hoofd.
Verdedigend bij momenten schutteren en toch als tweede eindigen, dat betekent indirect dat het voorin wel snor zit. Dat is ook het geval! Niemand maakte in het seizoen 2019-2020 meer competitegoals dan Gent, zelfs Club Brugge niet. Finaal klokken Jonathan David en co af op 59 treffers. Zeker in de herfstperiode brengt het voetbal van Thorup het Gentse publiek geregeld in vervoering. Bij momenten zijn de aanvalspatronen een lust voor het oog en de spelers verzorgen met plezier het spektakel. Die offensieve ingesteldheid is een belangrijke voorwaarde om met name David te laten excelleren. Het Canadese goudhaantje speelt de pannen van het dak, strooit met doelpunten en assists en levert de club zo een recordsmak geld op.
Tactische aanpak: succesformule zonder variatie
Waar Thorup in zijn maidenseizoen nog gebruik maakt van een klassieke 4-3-3, schakelt hij in de voorbereiding op de vorige campagne om in een 4-4-2 met een ruit op het middenveld. Het blijkt een geniale zet. De balvastheid van het trio Elisha Owusu – Sven Kums – Vadis Odjidja geeft de vleugelverdedigers het nodige vertrouwen om de zijlijn negentig minuten lang af te schuimen. Niet toevallig hecht de Gentse scoutingcel nu al enkele jaren veel belang aan de VO2-max van verse aanwinsten. In de verdedigende omschakeling draait zomertransfer Owusu uit op een voltreffer. En dan is er natuurlijk die ene uitblinker, David …
In zijn eerste maanden bij Gent wordt de huidige versterking van Lille OSC hoofdzakelijk gezien als aanvaller, niet in het minst dankzij zijn ongelooflijke neus voor afwerking. Zowel in de punt als vanop de flank laat hij fraaie dingen bewonderen, maar Thorup gelooft rotsvast dat er meer schuilt in dat talentrijke lichaam. En dus verschuift de trainer David naar de nummer-tien-positie. Als voorste pion van die veelbesproken ruit scheert de Canadees erg hoge toppen. Door zijn doelgerichtheid en verschroeiende versnelling is hij amper af te stoppen, maar ook op verdedigend vlak verzet hij bergen werk.
Een schot in de roos, die typische 4-4-2, en toch is er ook een keerzijde aan de medaille. Na verloop van tijd verdwijnt het verrassingseffect van zo’n tactiek namelijk. ‘Thorup heeft geen plan-B’, luidt één van de vaak gehoorde kritiek. Bovendien is de Scandinaviër allerminst voorstander van roteren. Dat komt de automatismen uiteraard ten goede, maar in een loodzwaar seizoen (met tussendoor ook nog Europees voetbal) is duurzaamheid een essentiële factor. In aanloop naar de nooit afgewerkte Play-Offs zit de klad er al in. Ook op de openingsspeeldagen van het huidige seizoen houdt de sportieve baas halsstarig vast aan zijn favoriete systeem en spelers, ondanks een half leger aan zomeraankopen.
Ironisch genoeg haalt Thorup zich begin oktober de woede van de eigen aanhang op de hals door … zijn filosofie overboord te gooien. Na een sterke reeks staat Gent voor de lastige verplaatsing naar koploper en aartsrivaal Club. Het vertrouwen is er, maar Thorup verrast vriend en vijand door zijn opstelling te spiegelen aan die van collega Philippe Clement. Dat loopt faliekant af (4-0) en komt hem op bakken kritiek te staan, zowel binnen- als buitenskamers. Nadien bouwt hij snel verder op zijn geïntroduceerde ruit, wat dus haar vruchten afwerpt, althans op korte termijn.
People management: (te zeer) ‘gentleman in every inch’
Van het Gentse bestuur over de spelers, van de supporters tot de journalisten: vraag aan iedereen die Thorup van nabij volgt naar zijn karakter en het woord ‘gentleman’ valt geheid. De 50-jarige oud-spits vertegenwoordigt zijn club met klasse, op alle niveaus. Ook op etentjes met sponsors duikt hij bijvoorbeeld regelmatig op. Dat valt overal in goede aarde. Ook in de spelersgroep is Thorup geliefd. In twee jaar tijd valt nagenoeg nooit een gefrustreerd woord te noteren. Dat doet bij cynici echter ook de wenkbrauwen fronsen. Kan die sympathieke man zich wel voldoende kwaad maken als het eens vierkant draait?
Diezelfde bedenkingen gaan op voor zijn relatie met het bestuur. Het is een publiek geheim dat voorzitter De Witte niet bepaald warm wordt van zijn trainer. Een vakman, dat zeker, maar van een persoonlijke band zoals hij die met chouchou Hein Vanhaezebrouck had, is geen sprake. Dat word je in Gent vroeg of laat blijkbaar fataal. Als je positie bij de minste tegenslag ter discussie komt te staan, is het slechts wachten tot het elastiekje knapt. Toch moet Thorup ook op dat vlak in de spiegel kijken. Misschien reageerde hij wel te braaf op al die twijfels vanuit het bestuur. Per slot van rekening boden zijn resultaten voldoende munitie om eens met de vuist op tafel te kloppen.
Het eindrapport
Een verstandshuwelijk, zo valt de passage van Thorup in de Ghelamco Arena eigenlijk het best te omschrijven. Zolang de prestaties bevredigend waren, hoefde de Deen zich geen zorgen te maken. Daardoor hield hij het uiteindelijk misschien nog wel langer uit dan voorspeld. De mooie momenten uit het voorbije seizoen, met enkele historische resultaten en de ontdekking van wonderkind David, zullen bovendien nog even op het netvlies van de Buffalo-fans gebrand staan. Die verdienste neemt niemand hem af. In zijn achterhoofd leefde ongetwijfeld het besef dat de Gentse top slechts een koele minnaar was. Dat een ontgoochelende start hem de kop zou kosten, stond dan ook in de sterren geschreven. Thorup lijkt uit zijn Gentse loondienst alvast voldoende adelbrieven over te houden om op korte termijn een nieuw, aantrekkelijk project te vinden.