Grootse omwentelingen in de degradatiestrijd: Cercle zou lang niet de eerste zijn

2019-2020
In het huidige seizoen draait het nu al even om drie ploegen. Na de heenronde leken Waasland-Beveren en Cercle Brugge een tweestrijd uit te zullen vechten, maar een zwak Oostende voegde zich daarbij in de altijd gevaarlijke decembermaand. Toch twijfelde tot een drietal weken geleden eigenlijk niemand eraan: Cercle zou degraderen.

De Vereniging telde begin februari amper elf punten, het laagste aantal uit de voorbije jaren. Op dat moment bedroeg de achterstand op Oostende en Waasland-Beveren respectievelijk tien en negen punten. Dramatische cijfers voor Cercle, maar niet onlogisch, als je het seizoen begint met elf nederlagen op twaalf wedstrijden.

De voorbije drie speeldagen klaarde de Brugse hemel echter helemaal op. Met zeges tegen KV Mechelen, Sint-Truiden en Moeskroen staat het plots … voorlaatst. Waasland-Beveren draagt nu immers de rode lantaarn. De fusieclub boekte rond Nieuwjaar nog een historische negen op negen, maar verloor nu alweer vijf keer op rij. Dat kostte Arnauld Mercier de kop. Ook Oostende is verre van gered, al heeft het een buffer van twee punten.

2018-2019
Een zakker die je van heinde en verre zag aankomen, dat is behoorlijk zeldzaam. Enkel vorig seizoen werd de Belgische voetbalwereld daarmee geconfronteerd. Sporting Lokeren had de twijfelachtige eer. De zomermaanden beloofden al niet veel goeds, met één op vijftien. Op speeldag zes schoof het de rode lantaarn wel even door naar de buren van Waasland-Beveren, maar aan het eind van 2018 stond het puntentotaal slechts op veertien. Het nieuwe jaar moest de ommekeer brengen. Helaas, Lokeren won enkel van Sint-Truiden en op de slotspeeldag van Cercle, toen het kalf al lang verdronken was.

De concurrentie zal zeker niet altijd op twee oren geslapen hebben, maar échte zorgen maakten Waasland-Beveren en Oostende zich eigenlijk weinig. Dezelfde protagonisten als dit jaar, dus. De Waaslanders hadden bij Nieuwjaar een voorsprong van vijf punten, onder meer dankzij een drieklapper tijdens de kerstperiode (net als deze jaargang overigens). Mede door een uitstekende start onder Gert Verheyen (13 op 21) had ook Oostende een geruststellende marge. Die kwam van pas, want in het voorjaar van 2019 won de kustploeg niet meer.

2017-2018
In maart 2018 vond een inmiddels beruchte ontknoping van de JPL plaats. Het hele seizoen lang had KV Mechelen in de kelder van het klassement vertoefd, maar iedereen ging ervanuit dat de traditieclub het uiteindelijk wel zou redden. Die gedachte leek ook waarheid te worden: bij het ingaan van de slotspeeldag was Malinwa KAS Eupen gepasseerd, zij het erg nipt. Door de controversiële 2-0- en 4-0-overwinningen (de aanleiding voor Operatie Propere Handen) op de 30e speeldag sloeg de balans echter over naar Eupen, op basis van … het doelpuntensaldo.

De tweestrijd, die overigens nog bijna een driestrijd werd door de dramatische eindsprint van Moeskroen, helde in de loop van het seizoen verschillende keren naar het ene, dan wel het andere kamp over. KV Mechelen pakte haar eerste zege pas op speeldag acht, maar sprokkelde tussendoor wel telkens wat punten. Begin december boekte het een deugddoende zes op zes. Nadien volgden evenwel zes nederlagen op rij, zonder één enkel gemaakt doelpunt bovendien! Die klap kwam KV nooit te boven.

Eupen speelde evenzeer vaak met vuur. Desondanks vielen de scharniermomenten in het voordeel van de Panda’s uit. Zo veroverden ze op speeldag elf overtuigend de scalp van Mechelen (4-1), waardoor het pas écht code rood werd bij de Maneblussers. Daarna gaf vooral de thuisreputatie van Eupen de doorslag. Vier keer won het nog aan de Kehrweg, de laatste keer dus op de slotspeeldag tegen een wel érg passief Moeskroen … In de negen wedstrijden na Nieuwjaar pakte Eupen nog elf punten.

2016-2017
Jaar voordien: gelijkaardig drama! Twee speeldagen voor het slot stond Westerlo nog vier punten voor op hekkensluiter Moeskroen: 22 t.o.v. 18. In die laatste twee partijen valt de hemel echter op de hoofden van de Kemphanen. Terwijl het zelf maar één puntje veroverde, zette Moeskroen een onwaarschijnlijke zes op zes neer. In de laatste speelronde voetbalde KV Kortrijk met zo weinig overtuiging (0-2) dat Westerlo bedenkingen uitte bij de integriteit van dat resultaat. Profetische vermoedens, zou later blijken.

Westerlo betaalde in 2017 vooral de tol van een dramatische start van het seizoen. Met 1 op 21 viel de opbrengst in augustus en september erg tegen. Een acht op twaalf, met onder meer een zegen op bezoek bij Anderlecht (1-2), gaf de burger vervolgens moed. Rond Nieuwjaar piekte Westel nog eens, met drie zeges in vijf matchen. In ‘money time’ gingen de Kempenaars echter kopje onder. Na een één op vijftien hadden zij in de eerste plaats ook zichzelf wat te verwijten.

Moeskroen kende eigenlijk het omgekeerde verloop. Het begin van Les Hurlus was best ok: 9 op 21. Nadien vielen ze echter diep weg, met negen nederlagen op rij. Bij de winterstop had het maar twaalf punten getotaliseerd, waardoor het de rode lantaarn droeg. Begin 2017 gooide Moeskroen dan alles om. Het sloeg erin haar puntenaantal te verdubbelen en sloot het seizoen dus af op de geruststellende vijftiende plek. Overigens zat ook Waasland-Beveren lang in de penarie, tot twee opeenvolgende 1-2-uitzeges op speeldag 27 en 28.

2015-2016
Normaal draait een degradatiestrijd uit op een gevecht tussen twee of drie teams. Vier jaar geleden waren dat er echter vier! De eindafrekening van die jaargang zegt alles: Sint-Truiden, Moeskroen én Westerlo hadden toen amper één puntje overschot op de uiteindelijke zakker, Oud-Heverlee Leuven. Eigenlijk verdiende niemand dat jaar om weg te vallen uit de hoogste klasse. Als hekkensluiter sloot OHL het seizoen immers af met 29 (!) punten.

Tal van waarnemers waren het er dan ook over eens dat Leuven onterecht moest zakken. Wisselvalligheid deed de club echter de das om. De Vlaams-Brabanders openden met drie verliesbeurten, herpakten zich nadien, om vervolgens weer een nul op achttien neer te zetten. Vanaf december behaalde OHL nog zeventien (!) punten, maar die inhaalrace bleek dus nét onvoldoende, vooral omdat ook de concurrentie niet stil zat. STVV, Moeskroen en Westerlo haalden na Nieuwjaar de nodige punten om te overleven.

Conclusie
Vaststelling nummer één: de degradatiestrijd staat eigenlijk altijd garant voor spanning en spektakel. De vorige vier seizoenen viel de beslissing zelfs drie keer op de slotspeeldag. Dat lijkt deze jaargang zeker opnieuw een mogelijkheid te zijn. Tot drie keer toe wist de ploeg die als laatste begon aan speeldag 30, toch nog haasje-over te spelen met een rechtstreekse tegenstander. Aangezien Cercle en Oostende de huidige competitie afsluiten met een onderling duel, kan alles zomaar beslist worden in het Jan-Breydel-stadion.

Vaststelling nummer twee: niet zelden is de degradant een elftal dat hoge pieken afwisselt met diepe dalen. Enkele opeenvolgende zeges geven spelers en fans een boost aan vertrouwen, maar aan het einde van de rit zijn het vaak de meer constante ploegen die het pleit in hun voordeel beslechten. Hier en daar wat puntjes sprokkelen, dat lijkt dus het devies. Wat evenzeer opvalt, is dat de finale zakker het seizoen quasi altijd op dramatische wijze van start ging. Als dat patroon inderdaad klopt, moet Cercle zich misschien wel de meeste zorgen maken de komende weken.

Derde en laatste vaststelling: na Nieuwjaar kan nog veel, zo niet alles, veranderen. Zonder enige twijfel speelt de wintermercato daarin een rol. Het volstaat een witte merel te vinden om een precaire situatie alsnog om te buigen. Nog meer heeft echter het mentale aspect een invloed. Wie in het zicht van de eindmeet het hoofd het best koel kan houden, verhoogt zijn kansen gevoelig. Cercle lijkt dat begrepen te hebben. En zo kantelt het muntje dan toch weer naar de Vereniging. Of niet? Antwoord midden maart!

(Alle screenshots zijn van www.soccerway.com)