Hoe moet Anderlecht de rivaal aanpakken? Zwakke ruimtes Standard

Wat is een game plan?
Een game plan bestaat voornamelijk om de eigen spelers in de best mogelijke posities te krijgen. Liefst de beste spelers in de best mogelijke ruimtes. Daarom is een game plan voornamelijk gebaseerd op de ‘zwakke ruimtes’ van de tegenstander.

Om onze “kleine ploegen” in beeld te brengen, heb ik gekozen voor een zeer mooi voorbeeld van afgelopen week. In de midweekwedstrijd tussen Waasland-Beveren en Oostende. De Waaslanders namen door een quasi perfect game plan de overwinning tegen Oostende.

Onderlinge posities: Waasland-Beveren in een 3-5-2/5-3-2 verdedigend als startpositie. Oostende ook in een 3-5-2/5-3-2 verdedigend. Oostende wil de opbouw van de tegenstander naar de zijkant dwingen en dan back op back doorjagen. Volledig de ploeg kantelt door naar de balkant waar de bal vaak veroverd wordt in een overtal. De zwakke ruimte ligt dus op de contraflank. Hjulsager speelde als rechtswingback en toonde in de wedstrijd tegen Anderlecht dat hij verdedigend zeer beperkt is voor deze positie.

- contraflank en ruimte achter backs zijn de zwakke ruimte
- Hjulsager verdedigend zwakke schakel

Hoe paste Waasland hun game plan hierop aan?
Ze lieten hun twee verdedigende middenvelders Bertrone en Mandjeck verder uit elkaar spelen, waardoor de afstanden om druk te geven voor Oostende veel groter werden. Hayen koos ervoor om Albanese op linkswingback te zetten (als aanvallende speler), om Hjulsager pijn te doen in de één vs één duels.

In de opbouw ging Bertrone vaak in de zone van Albanese spelen. Albanese schoof door naar de laatste linie van Oostende = de back (Hjulsager) kan niet uitstappen naar Bertrone want deze is gepind door Albanese. De middenvelder moet nu druk geven naar de Bertrone die op de flank staat = meer afstand dus is de kans groter om door de druk te spelen van Oostende. Bertrone had vanuit de zone van de linksback dus 2 opties. Switchen naar Mandjeck = Druk omspeelt. Andere middenvelder aanspelen die dan Albanese in een één vs één bracht met Hjulsager die geen verdediger is of zelf Albanese diepsteken achter Hjulsager.

Bertrone zakt uit naar links. Mandjeck blijft ver weg van de balkant waardoor te pressen afstanden groter worden voor Oostende. Omdat McGeehan anticipeert naar een bal op Bertrone komt het centrum open te liggen.

Albanese wordt alleen voor Hubert gezet en mist in een leeg doel. Door de zwaktes van de tegenstander volledig uit te buiten, wint Waasland van Oostende. Elk gevaar komt over links van Waasland en als ‘kers op de taart’ voor Hayen is hoofdschakel Albanese die de 1-0 maakt.

Waar liggen deze ruimtes bij Standard?
Zwakke ruimte nummer 1: Centrale verdediger die moet uitstappen
Standard probeert bij een doeltrap van de tegenstander hoog druk te zetten. Het prest met de flanken nog altijd van buiten naar binnen. Als de afstand te belopen valt geeft de flank negatieve pressing, is de afstand te ver dan gaat Standard back op back. Oulare neemt de verdedigende middenvelder voor zijn rekening al dan niet met zijn cover shadow. De Rouches wouden tegen Poznan hoog druk zetten. Maar zakte bij langdurig balbezit van de Polen terug in een medium blok.

De pressing van de flanken van buiten naar binnen, Oulare verantwoordelijk voor de verdedigende middenvelder van de tegenstander en backs gaan back op back. Numeriek ondertal op het middenveld. In hoge druk-momenten schakelt Standard over op mandekking. Een centrale verdediger die uitstapt om het numeriek ondertal gelijk te trekken.

Hier ligt dus de eerste zwakke ruimte van Standard. De centrale verdediger die moet uitstappen op een vrije middenvelder. Hierdoor ontstaat er dus een ‘gat’ in de laatste linie.

Ander voorbeeld in de wedstrijd tegen Poznan. Dusenne stapt uit op een vrije middenvelder. De laatste linie ligt volledig open omdat de andere verdedigers niet goed anticiperen. 

Waarom Kompany voor Vlap moet kiezen
Het principe van omgekeerde loopbeweging, wat we trouwens amper tot niet zien bij Anderlecht is een zeer nuttig principe om centrale verdedigers weg te lokken en infiltrerende middenvelders in de vrijgekomen ruimte te laten duiken. Anderlecht heeft en had (Vlap en Gerkens) een van de beste middenvelders in onze competitie als het aankomt op ruimte herkennen. Zeker in de laatste linie en eindfase. Vlap zit momenteel in een mindere fase van zijn carrière, maar met de ruimtes die Standard laat achter de laatste linie is dit voor hem een ideale wedstrijd om zich te tonen. 

Zwakke ruimte nummer 2: Halfspaces vooral in medium blok
In het medium blok kiest Standard voor een 5-2-3 vanuit de zone op het middenveld. De flanken blijven van buiten naar binnen druk zetten. Het valt onmiddellijk op dat Standard twee zwakke ruimtes heeft namelijk de halfspace. Uiteraard kan er nog altijd een centrale verdediger uitstappen op deze ruimtes. Maar mits een slim game plan is dit veel moeilijker.

Hierboven een voorbeeld van de ruimte die Standard laat in de halfspaces. Het wordt vooral belangrijk om deze ruimte volop te benutten.

De Rode Duivels spelen in een gelijkaardig systeem als Standard verdedigend. Denemarken kon scoren door deze zwakke ruimte bij de Belgen goed te gebruiken. Hieronder twee voorbeelden hoe de Denen dit probeerde uit te spelen.

Een voorbeeld van Denemarken tegen België om de zwakke ruimte van Standard aan te vallen
Denemarken liet de flanken als inside forward spelen (vanuit de halfspace) zodat de backs volledig de flank krijgen. Hierdoor kunnen de middenvelders van Denemarken de halfspaces ‘overloaden’. Ploegen zoals België domineren de as ondanks het numeriek ondertal. Ze sluiten de speelhoeken zo goed af naar het centrum dat deze dicht zit. Door de halfspaces te overloaden, kan men Belgie op die manier uit verband spelen.

Tielemans en Dendoncker worden gedwongen om de passlijn naar Braithwaite eruit te halen (pinspeler), doordat ze de onderlinge afstand compact moeten houden komen de halfspaces open te liggen. De centrale verdedigers van België kunnen niet uitstappen door het positioneel voordeel van Denemarken. Middenvelders van Denemarken nemen positie in de halfspace = het overload in de halfspaces. Wingbacks België staan voor de keuze back of middenvelder in de halfspace wat weer extra ruimte opent in de halfspace of op de flank.

Ander voorbeeld waar Denemarken de halfspace aanvalt en tegelijk het ‘gat’ in de laatste linie

Andere opbouwfase waar het overload in de halfspace zichtbaar is, maar niet goed uitgevoerd wordt. Eriksen stapt vanuit laatste linie in het middenveld, Chadli gaat back op back. Vertonghen stapt uit naar de flank. Delany infiltreert via de halfspace.

Halfspace benutten in de opbouw
Hieronder een voorbeeld van hoe Poznan snel door de hoge druk van Standard kon spelen door een vrije speler te creëren in de halfspace.

Door de centrale verdedigers zeer laag te zetten kunnen de flanken van Standard moeilijk de passlijn naar het centrum eruit halen. Hierboven zijn de middenvelders in hun pressmoment overgeschakeld op mandekking. Lestienne staat te ver aan de buitenkant omdat hij onmiddellijk moet kunnen reageren op een bal naar de centrale verdediger. Door de verdediger naast de keeper te zetten i.p.v. diagonaal voor de keeper ontstaan er plotseling veel problemen voor Standard.

Zwakke ruimte nummer 3: ruimte achter de flanken 
Standard prest van binnen naar buiten met de flanken. De flank maakt de back niet aanspeelbaar (behalve door een chip) voor de centrale verdediger. Is de afstand te ver voor de flank om negatieve pressing te zetten kiest het voor back op back te gaan.

Optie 1: kan zijn om zoals Waasland-Beveren een middenvelder in de zone van de back te laten komen en de back te laten doorschuiven. Hierdoor kan Standard niet meer back op back gaan en is de flank verplicht om negatieve pressing te zetten.

Optie 2: Dynamische invert wingback.

Een andere optie die Poznan toonde was de flanken de backs laten pinnen (om zo de eigen backs vrij te krijgen). Een speler tussen Raskin en Cimirot zodat ze compact moeten blijven en twee spelers in de halfspace. De back in het gele kader heeft een opvallend vrije positie. Hij kan enkel aangevallen worden door negatieve pressing van Balikwisha.

Een optie voor Kompany om makkelijk vanonder de opbouw te spelen kan de Invert wingback zijn (1 vs 2 backs). Dit kan tot verwarring leiden bij de flank van Standard in de manier van pressen. Hierboven zou de keeper de bal in de vrije ruimte kunnen geven. Anderlecht zou dan spelen met een dynamische invert wingback die vanuit de beweging een invert wingback wordt. Op deze manier loopt de back ook uit de cover shadow van de flank.

Optie 3: starten vanuit de invert wingback positie
Een ander idee is om vanuit de positie te starten met een invert wingback om dan de ruimte te creëren op de flank:

Door de positie van de invert wingback zou Balikwisha volledig anders moeten pressen. Niemand kan op deze fase uitstappen van de laatste linie of middenvelders. De invert wingback kan vrij gespeeld worden op verschillende manier. Als Balikwisha in een boog aanloopt om het centrum te sluiten kan de centrale verdediger de bal in de ruimte spelen (oranje cirkel). Loopt Balikwisha recht aan kan de centrale verdediger hem in het middenveld spelen naar de invert wingback of hem bereiken via de keeper. Hij moet wel dicht bij de keeper staan om de press afstand zo groot mogelijk te maken voor Balikwisha.

Conclusie:
Uiteraard zijn er meerdere wegen die naar Rome leiden. Dit zijn enkele reële opties die mogelijk zijn. Ik ben vooral benieuwd wat Kompany gaat doen op tactisch gebied. Hoe gaat hij de zwakke ruimtes benutten? Wie gaat hij daarvoor gebruiken en op welke manier? Kiest Kompany voor andere zwakke ruimtes (bv. backs lokken om dan met lange ballen in hun rug de ruimte aan te vallen, al denk ik niet dat hij deze niet gaat gebruiken omdat dit niet in zijn spelfilosofie past)? 

Door de interlandbreak had Kompany weinig trainingstijd om zijn spelers voor te bereiden op de wedstrijd tegen Beerschot. Kompany gebruikte dit trouwens niet als excuus terwijl veel coaches dit wel zouden. Anderlecht heeft zich een volledige week kunnen toeleggen op de wedstrijd naar Standard. Als neutrale kijker vermoed/verwacht/hoop ik dat Kompany ons kan verassen met een “Guardiolaans” tactisch plan.

Auteur: Kristof de Croock, huisanalist van VoetbalPrimeur.be en scout van PEC Zwolle
Welke speler of club wil jij een volledig geanalyseerd zien? Laat het ons weten in de reacties.